ESTONYA

 

1.    GENEL BİLGİLER

 

Başlıca Sosyal Göstergeler

 

Resmi Adı Estonya Cumhuriyeti
Nüfus 1,33 milyon (2022, IMF tahmini)
Dil Estonca (resmi dil), Rusça, Ukraynaca
Yüzölçümü 45.227 km²
Başkent Tallin
Başlıca Şehirleri Tartu, Narva, Kohtla-Jarve
Yönetim Şekli Parlamenter demokrasi
Devlet Başkanı Alar Karis
Para Birimi Avro (€)

 

Üyesi Olduğu Başlıca Uluslararası Kuruluşlar: Avrupa Birliği (AB), Avrupa Konseyi, Avrupa Güvenlik ve İşbirliği Teşkilatı (AGİT), Birleşmiş Milletler (BM), Dünya Ticaret Örgütü (DTÖ), Kuzey Atlantik Anlaşması Örgütü (NATO), Uluslararası Para Fonu (IMF), Ekonomik Kalkınma ve İşbirliği Örgütü (OECD), Baltık Asamblesi, Baltık Denizi Devletleri Konseyi

 

Coğrafi Konum

 

Estonya’nın yüzölçümü 45.227 km2’dir. Doğu Avrupa’da bulunan ülke Letonya ve Rusya arasında yer almaktadır. Ülkenin Finlandiya Körfezi ve Baltık Denizine kıyıları bulunmaktadır.

 

Başkent Tallin’den Avrupa’nın önemli kentlerine hava yolu ile 3 saatte ulaşılabilmektedir. Tallin Helsinki’ye 85 km, Riga’ya 310 km, St. Petersburg’a 350 km, Stockholm’e 375 km uzaklıktadır.

 

Ülke topraklarının yarısı ormanlarla kaplıdır.

 

Ülkede soğuk karasal iklim hakimdir. Başkent Tallin’de ortalama sıcaklıklar (son 30 yıllık) Ocak ayında -5,5 °C, Temmuz ayında 16,3 °C’dir.

 

Ülke sınırları içerisinde 1.521 adet ada bulunmaktadır. Saaremaa, Hiiumaa ve Muhu en büyük adalardır. Estonya aynı zamanda bir göller ülkesidir. Ülkedeki en büyük göller Peipsi ve Võrtsjärv gölleridir. Ülkenin en yüksek noktası Suur Munamagi (Great Egg Hill) olup, yüksekliği 318 m’dir.

 

Baltık denizinin en büyük limanı Estonya’da bulunmaktadır.

 

Siyasi ve İdari Yapı

 

1940 yılında SSCB’ye dahil olan Estonya Sovyetler Birliği’nin dağılması ile birlikte 1991 yılında bağımsızlığını yeniden kazanmıştır. Ülkenin resmi adı Estonya Cumhuriyeti’dir. Estonya’nın siyasi rejimi, kuvvetler ayrılığına dayalı, parlamenter demokrasidir. Estonya’nın batı ile ekonomik ve siyasi ilişkileri son Sovyet birliklerinin ülkeyi terk ettiği 1994 yılında başlamıştır. Ülke NATO ve Avrupa Birliği’ne 2004 yılı ilkbaharında katılmıştır. Estonya 2010 yılı sonunda da OECD’ye katılmıştır.

 

Cumhurbaşkanı beş yıllık bir dönem için seçilmekte ve en çok iki dönem görev yapabilmektedir. Cumhurbaşkanı seçiminin ilk üç turu parlamentoda yapılmakta, bu turlar sonucunda adaylardan biri 2/3 oy çoğunluğunu sağlayamadığı takdirde, parlamento ve yerel yönetim meclisleri üyelerinden oluşan bir Seçiciler Kurulu tarafından Cumhurbaşkanı oy çokluğuyla seçilmektedir.

 

Parlamentoda 101 sandalye bulunmaktadır. Anayasa uyarınca genel seçimler her dört yılda bir Mart ayında yapılmaktadır. Seçim barajı %5’tir. Yürütme organının başı Hükümet ve Başbakandır.

 

Cumhurbaşkanı Ekim 2021’de seçilen Alar Karis’tir. Başbakan 26 Ocak 2021’de göreve gelen Kaja Kallas’tır. Ülkede Reform Parisi ve Merkez Parti’den müteşekkil iki partili bir koalisyon hükümeti görevdedir.

 

Ülkedeki bir sonraki parlameto seçiminin Mart 2023’te gerçekleştirilmesi öngörülmektedir.

 

Nüfus ve İstihdam

 

Estonya yaşlanan bir nüfusa sahiptir. Son yıllarda ülkedeki ölüm oranları doğum oranlarının önüne geçmiştir. Doğum oranlarında aşamalı olarak artış beklenmesine rağmen önümüzdeki yıllarda ölüm oranlarının önüne geçmesi beklenmemekte ve nüfusun azalmaya devam etmesi öngörülmektedir.

 

IMF verilerine göre 2022 yılında 1,33 milyon kişi ile dünyada 151. sırada yer alan Estonya nüfusunun 2027 yılında da 1,33 milyon kişi olacağı tahmin edilmektedir.

 

Estonya İstatistik Kurumu (https://www.stat.ee) verilerine göre ülkenin nüfusu 2022 yılında 1.331.796’dır. Ülke nüfusu %0,1 artmıştır.

 

1,33 milyonluk ülke nüfusunun %69’u Eston, %23,7’si Rus, %2,1’i Ukrayna, %0,87’si Beyaz Rus, %0,64’ü Fin ve %3,69’u diğer kökenlidir.

 

  • yılı itibarı ile 15-74 yaş aralığında istihdam oranı %66,7’dir. Söz konusu yaş aralığında işsizlik oranı ise aynı dönemde %6,2’dir. 2022 yılı ikinci çeyreği itibarı ile işsizlik %5,8’e gerilemiştir. IMF verilerine göre ülkedeki işsiz sayısının toplam işgücüne oranının 2022 yılında %6,6 olacağı ve Estonya’nın işsizliğin yüksek olduğu ülkeler arasında 46. sırayı alacağı tahmin edilmektedir.

 

  • yılı ikinci çeyreği itibarı ile ülkede ortalama aylık brüt ücret 1.693 avrodur. Aynı dönem itibarı ile ortalama saatlik brüt ücret ise 8,8 avrodur.

 

Okuryazarlık oranı %99,8 olan Estonya’da yükseköğrenim görenlerin nüfusa oranı %30’dur.

 

Ülkenin resmi dili Fin-Ugor ailesinden gelen ve Finceye çok benzer olan Estonya dilidir. Bunun yanında Fince, İngilizce, Rusça ve Almanca da yaygın olarak kullanılmaktadır.

 

Doğal Kaynaklar ve Çevre

 

Bitümlü şist, fosfor, kireç taşı ve kil başlıca doğal kaynaklardır.

 

2.    GENEL EKONOMİK DURUM

 

Temel Ekonomik Göstergeler

 

  2020 2021 2022* 2023* 2024* 2025* 2026* 2027*
GSYİH (Cari Fiyatlar milyar $) 31,35 37,22 39,05 41,53 44,34 47,41 50,55 53,56
GSYİH Büyüme (Sabit Fiyatlar %) -0,6 8,0 1,0 1,8 3,8 3,6 3,3 3,3
Kişi Başına Düşen Milli Gelir (Cari Fiyatlar- $)  23.576  27.962  29.344  31.216  33.346  35.683  38.084  40.397
Tüketici Fiyat Enflasyonu (ort, %) -0,6 4,5 21,0 9,5 2,5 2,4 2,4 2,4
Cari İşlemler Dengesinin GSYİH’ya Oranı (%) -0,3 -1,6 -0,2 0,1 0,2 0,3 0,4 0,6
İşsizliğin Toplam İşgücüne Oranı (%) 6,8 6,2 6,6 6,8 6,6 6,2 5,5 4,8
Nüfus (milyon) 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33 1,33

 

Kaynak: IMF-Ekim 2022 

*: Tahmin

 

Estonya 2004 yılında Avrupa Birliği’ne üye olmuştur. Ülke 1 Ocak 2011 tarihinde avroyu resmi para birimi olarak kabul etmiştir. Ülke 2010 yılında OECD’ye katılmıştır.

 

2022 yılında 39 milyar dolar olacağı tahmin edilen cari fiyatlara göre GSYİH’nın 2023 yılında 41,5 milyar dolar olması beklenmektedir.

 

Estonya, 2022 yılı itibarı ile 196 ülke arasında dünyanın 99. büyük ekonomisidir.

 

Reel GSYİH artış hızı 2021 yılında %8,0 olup, bu oran Avro Bölgesinde gerçekleşen en yüksek büyüme oranlarından birisidir. 2022 yılında büyüme hızı, yükselen enflasyon ve Rusya-Ukrayna savaşının ekonomiye olumsuz etkileri nedeniyle yavaşlamıştır. Resesyon riski bulunmaktadır. IMF verilerine göre 2022 yılında sabit fiyatlara göre yalnızca %1 oranında artması beklenen GSYİH’nın, 2023 yılında %1,8 oranında artacağı tahmin edilmektedir. Rusya ülkenin önemli bir ticaret ortağıdır. Rusya’da azalan talebin ülkenin ekonomik büyümesi üzerinde olumsuz etkisi olacaktır. Üretim girdilerindeki kısıtlar ve artan fiyatların 2022 yılında sanayi üretiminde düşüşe neden olması beklenmektedir.

Estonya, 2022 yılında 29.344 dolarlık kişi başına düşen milli gelir ile dünyada 39. sırada yer almaktadır.

 

2022 yılında %21 olan (Avro bölgesindeki en yüksek enflasyon) tüketici fiyatlarına göre yıllık ortalama enflasyon oranının 2023 yılında %9,5 olacağı tahmin edilmektedir. Gıda ve enerji fiyatlarının Estonya’nın tüketici sepetinde diğer Avro Bölgesi ekonomileri ortalamasına göre daha fazla yeri olması nedeniyle fiyat baskılarının bölgedeki diğer ülkelere kıyasla yüksek devam etmesi beklenmektedir.

 

2022 yılında %0,2 oranında açık vereceği tahmin edilen cari işlemler dengesinin GSYİH’ya oranının, 2023 yılında %0,1 oranında fazla vermesi beklenmektedir.

 

2022 yılında %7 olacağı tahmin edilen devletin genel net borcunun GSYİH’ya oranının, 2023 yılında %9 olması beklenmektedir.

 

Estonya, insani gelişmişlik endeksine göre dünyada 191 ülke arasında 31. sıradadır. Ekonomik serbestlik endeksine göre Estonya, dünyada 177 ülke arasında 7. sıradadır. Küresel rekabetçilik açısından dünyadaki 141 ülke arasında Estonya 31. sıradadır. İş yapma kolaylığı açısından Estonya, dünyada 190 ülke arasında 18. sıradadır.

 

 

3.    DIŞ TİCARET

 

Genel Durum

 

50

40

30

20

10 0

-10

Estonya’nın Dış Ticaret Göstergeleri  (milyar dolar)  
            46
      30 36 35  
  19 26   19 18 24

22

10 11 8 13 13 16

14

17      17     
      0  
      2002        2005              2010              2015        2019      2020 -1 2021 -2

-2                   -3                                          -2                   -2

 İhracat  İthalat  Hacim  Denge

 

Kaynak: Trademap-Estonya verileri

 

Estonya, 2021 yılında 22,3 milyar dolarlık ihracat (önceki yıla göre %32 artış), 24,2 milyar dolarlık ithalat (önceki yıla göre %36 artış) gerçekleştirmiştir. Ülkenin 46 milyar dolarlık dış ticaret hacmi bulunmaktadır. Estonya, dünya ihracatında %0,1 pay ile 72. sıradadır. Ülke, dünya ithalatında %0,1 pay ile 72. sıradadır.

Ülkenin 2021 yılında ihraç ettiği başlıca ürünler; mineral yakıt ve yağlar, elektrikli makina ve cihazlar, ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü, makinalar, mekanik cihazlar ve aletler, mobilyalar, aydınlatma cihazları, prefabrik yapılar, motorlu kara taşıtları, demir veya çelikten eşya, plastikler ve mamulleri, optik, fotoğraf, ölçü, tıbbi alet ve cihazlar ve demir ve çeliktir.

 

Ülkenin 2021 yılı ithalatında ise mineral yakıtlar, yağlar, elektrikli makina ve cihazlar, makinalar mekanik cihazlar ve aletler,  motorlu kara taşıtları, ağaç ve ahşap eşya, odun kömürü, plastikler ve mamulleri, demir ve çelik, eczacılık ürünleri, demir veya çelikten eşya, optik, fotoğraf, ölçü, tıbbi alet ve cihazlar önem arz eden ürün gruplarıdır.

 

 

 

Başlıca Ürünler İtibarı ile Dış Ticaret

 

İhracat

 

 

Kaynak: Trademap-Estonya verileri

Detaylı tablo için tıklayınız 

 

             

İthalat

 

 

Kaynak: Trademap-Estonya verileri

Detaylı tablo için tıklayınız

 

 

 

 

             

Başlıca Ülkeler İtibarı ile Dış Ticaret

 

İhracat

 

 

Kaynak: Trademap-Estonya verileri

Detaylı tablo için tıklayınız

 

             

İthalat

 

 

 

Kaynak: Trademap-Estonya verileri

Detaylı tablo için tıklayınız

 

                

4.      DOĞRUDAN YABANCI YATIRIMLAR

 

2019-2021 döneminde toplam doğrudan yabancı yatırım miktarı 12 milyar dolar olan Estonya, 2021 yılında 35 milyar dolarlık toplam yabancı sermaye stoku ile dünyada 77. sıradadır.

 

İsveç, Finlandiya, Hollanda, Litvanya ve Rusya ülkedeki en önemli yatırımcılardır.

 

Doğrudan yabancı yatırımların yöneldiği başlıca alanlar sırası ile finansman ve sigortacılık faaliyetleri, gayrı menkul faaliyetleri, perakende ve toptan ticaret, bilim-teknik faaliyetleridir.

 

Estonya’nın Avrupa Birliği üyeliği yabancı yatırımlar için tam yasal koruma anlamına gelmektedir. Karın ülke dışına çıkarılması ve toprak mülkiyeti üzerinde bir engel bulunmamaktadır.

 

Estonya finans sektöründe faaliyet gösteren işletmelerin neredeyse tamamı yabancı sermayelidir.

 

Doğrudan yabancı yatırımların gelecekte finansal ve ticari faaliyetlerden imalat sanayi faaliyetlerine ve bilgi ve iletişim teknolojileri sektörlerine doğru yönelmesi beklenmektedir.

 

Estonya’da şirket kuruluşu 20 dakikada internet üzerinden yapılabilmektedir. Ülkede bankacılık işlemlerinin %99’u elektronik olarak gerçekleşmektedir.

 

5.    TÜRKİYE İLE TİCARET

 

Genel Durum

 

 

Kaynak: Trademap-Türkiye verileri

 

2021 yılında Türkiye’nin Estonya’ya ihracatı bir önceki yıla göre %59,6 artarak 126 milyon dolar olmuştur. Estonya, 2021 yılında Türkiye’nin ihracat gerçekleştirdiği ülkeler arasında %0,1 pay ile 113. sıradadır.Türkiye’nin 2021 yılında ülkeden ithalatı ise bir önceki yıla göre %38,3 artış ile 230 milyon dolar olarak gerçekleşmiştir. 2021 yılında ülkenin toplam ithalatımızdaki payı %0,08 olup, ithalatımızda 77. sıradadır. 2021 yılında Estonya ile ticarette Türkiye’nin 104 milyon dolar dış ticaret açığı verdiği gözlenmektedir.

 

 

Türkiye’nin Estonya’ya İhracatında Başlıca Ürünler

 

Kaynak: Trademap-Türkiye verileri

Detaylı tablo için tıklayınız

 

 

             

Türkiye’nin Estonya’dan İthalatında Başlıca Ürünler

 

Türkiye’nin Estonya’dan İthalatında Başlıca Ürün Grupları-2021

(milyon dolar)

170  
   
   
   
 
   
   
18  
            6       5       5       4       4       3      2 10 2             

180                                                                                                        Demir ve çelik

160                                                                                                        Elektrikli makina ve cihazlar

140                                                                                                        Ağaç ve ahşap eşya, odun

kömürü

120                                                                                                           Makinalar, mekanik cihazlar ve

aletler

100                                                                                                        Mineral yakıtlar, yağlar

80                                                                                                          Optik, fotoğraf, ölçü, tıbbi alet ve

cihazlar

60                                                                                                          Kağıt ve karton ve bunlardan

eşya

40                                                                                                          Muhtelif kimyasal maddeler

20                                                                                                          Canlı hayvanlar

0                                                                 Motorlu kara taşıtları

Ürün Grupları                       Diğerleri

 

Kaynak: Trademap-Türkiye verileri

Detaylı tablo için tıklayınız

 

 

EKLER:

EK-1: Estonya’nın İhracatında Başlıca Ürünler (bin dolar)

 

Sıra GTİP ÜRÜNLER 2019 2020 2021 Pay

(%, 2021)

Değişim

(%, 20202021)

TOPLAM İHRACAT (Diğerleriyle) 16 807 408 16 922 316 22 280 099 100,0 31,7
1. 2707 Yüksek sıcaklıkta taşkömürü katranının damıtılmasından elde yağlar ve diğer ürünler  695 411  753 195 1 917 613 8,6 154,6
2. 8517 Telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar 1 013 141 1 320 025 1 781 091 8 34,9
3. 2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar 1 048 644  740 692  896 244 4 21
4. 8703 Otomobiller  568 794  473 609  613 332 2,8 29,5
5. 9406 Prefabrik yapılar  497 152  472 759  600 747 2,7 27,1
6. 2716 Elektrik enerjisi  146 934  157 073  561 940 2,5 257,8
7. 4407 Uzunlamasına kesilmiş, biçilmiş ağaç; kalınlık > 6 mm  335 401  339 929  534 462 2,4 57,2
8. 4418 Ağaçtan bina ve inşaat için marangozluk, mamülleri, doğrama parçaları  360 566  391 578  517 932 2,3 32,3
9. 4409 Şekil verilmiş ağaçlar (lambalanmış, yiv açılmış, set açılmış, şevlenmiş, ortaları (V) şeklinde oluklanmış vb.)  176 846  218 359  327 134 1,5 49,8
10. 4401 Yakmaya mahsus ağaçlar, ince dilimler veya yongalar halinde ağaç, talaş, döküntü ve artıklar  265 246  248 015  322 031 1,4 29,8
11. 7204 Dökme demirin, demirin veya çeliğin döküntü ve hurdaları veya bunların eritilmesi ile elde dilmiş külçeler  152 386  168 594  305 003 1,4 80,9
12. 7308 Demir veya çelikten inşaat ve inşaat aksamı, inşaatta kullanılmak üzere hazırlanmış demir veya çelikten sac, çubuk, vb.  244 297  236 673  288 979 1,3 22,1
13. 9403 Diğer mobilyalar ve bunların aksam ve parçaları  234 823  221 321  273 893 1,2 23,8
14. 8708 Karayolu taşıtları için aksam ve parçalar  162 741  188 360  240 424 1,1 27,6
15. 8537 Elektrik kontrol, dağıtım tabloları, panolar, konsollar, kabinler, diğer mesnetler ve

sayısal kontrol cihazları

 190 109  180 921  233 576 1 29,1

 

Kaynak: Trademap-Estonya verileri

 

 

EK-2: Estonya’nın İthalatında Başlıca Ürünler (bin dolar)

 

Sıra GTİP ÜRÜNLER 2019 2020 2021 Pay

(%, 2021)

Değişim

(%, 20202021)

TOPLAM İTHALAT (Diğerleriyle) 18 669 106 17 782 703 24 160 689 100,0 35,9
1. 2707 Yüksek sıcaklıkta taşkömürü katranının damıtılmasından elde yağlar ve diğer ürünler  495 979  500 788 1 461 883 6,1 191,9
2. 2710 Petrol yağları ve bitümenli minerallerden elde edilen yağlar 1 526 755 1 035 419 1 259 088 5,2 21,6
3. 8703 Otomobiller 1 157 006  899 990 1 257 123 5,2 39,7
4. 8517 Telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar  538 033  550 889  824 753 3,4 49,7
5. 2716 Elektrik enerjisi  258 272  299 285  777 473 3,2 159,8
6. 4407 Uzunlamasına kesilmiş, biçilmiş ağaç; kalınlık > 6 mm  316 644  343 729  669 327 2,8 94,7
7. 3004 Tedavide veya korunmada kullanılmak üzere hazırlanan ilaçlar (dozlandırılmış)  473 852  514 112  629 110 2,6 22,4
8. 8471 Otomatik bilgi işlem mak. bunlara ait birimler; manyetik veya optik okuyucular, verileri koda dönüştüren ve işleyen mak.  175 653  191 932  277 158 1,1 44,4
9. 8708 Karayolu taşıtları için aksam ve parçalar  186 871  193 420  258 483 1,1 33,6
10. 2711 Petrol gazları ve diğer gazlı hidrokarbonlar  131 110  89 114  223 064 0,9 150,3
11. 7210 Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde mamulleri, genişlik ≥600 mm (kaplanmış)  149 765  144 069  215 635 0,9 49,7
12. 8704 Esya taşımaya mahsus motorlu taşıtlar  202 231  175 457  211 749 0,9 20,7
13. 8542 Elektronik entegre devreler  271 761  170 224  188 703 0,8 10,9
14. 7108 Altın (platin kaplamalı altın dahil) (işlenmemiş veya yarı işlenmiş ya da pudra halinde)  69 719  127 050  188 572 0,8 48,4
15. 1511 Palm yağı ve fraksiyonları (kimyasal olarak değiştirilmemiş)  89 191  140 352  186 939 0,8 33,2

 

Kaynak: Trademap-Estonya verileri

 

 

 

EK-3: Estonya’nın Ülkelere Göre İhracatı (bin dolar)

 

Sıra Ülke 2019 2020 2021 Pay (%, 2021) Değişim (%, 2020-2021)
TOPLAM İHRACAT (Diğerleriyle) 16 807 408 16 922 316 22 280 099   100,0 31,7
1. Finlandiya 2 616 077 2 555 106 3 095 983 13,9 21,2
2. Letonya 1 461 849 1 463 415 2 138 318 9,6 46,1
3. ABD 1 149 747 1 321 586 1 996 355   9,0 51,1
4. İsveç 1 685 558 1 692 916 1 940 276 8,7 14,6
5. Rusya 1 407 875 1 413 684 1 428 010 6,4   1
6. Almanya 1 012 602 1 026 310 1 334 459   6,0   30
7. Hollanda  526 088  651 859 1 299 971 5,8 99,4
8. Litvanya  984 147  934 921 1 257 705 5,6 34,5
9. İngiltere  329 316  390 943  784 778 3,5 100,7
10. Danimarka  664 173  543 274  673 585   3,0   24
11. Norveç  608 284  535 682  666 040   3,0 24,3
12. Polonya  372 499  395 415  635 403 2,9 60,7
13. Fransa  343 252  297 780  417 566 1,9 40,2
14. Belçika  310 368  241 029  278 049 1,2 15,4
15. İtalya  174 714  184 474  246 596 1,1 33,7
18. Türkiye  166 590  139 449  211 330 0,9 51,5

 

Kaynak: Trademap-Estonya verileri

 

 

EK-4: Estonya’nın Ülkelere Göre İthalatı (bin dolar)

 

Sıra Ülke 2019 2020 2021 Pay (%,

2021)

Değişim (%, 2020-2021)
TOPLAM İTHALAT (Diğerleriyle) 18 669 106 17 782 703 24 160 689   100,0 35,9
1. Rusya 1 783 950 1 606 212 2 797 352 11,6 74,2
2. Almanya 1 831 759 1 738 474 2 255 505 9,3 29,7
3. Çin 1 513 061 1 653 538 2 106 081 8,7 27,4
4. Finlandiya 1 607 013 1 601 424 2 044 172 8,5 27,6
5. Litvanya 1 197 736  961 487 1 327 975 5,5 38,1
6. Polonya  882 480  963 936 1 223 717 5,1   27
7. İsveç 1 089 114  919 564 1 088 080 4,5 18,3
8. Letonya  816 056  883 989 1 065 255 4,4 20,5
9. Beyaz Rusya  452 875  298 255  823 941 3,4 176,3
10. İtalya  512 630  510 689  635 391 2,6 24,4
11. Hollanda  483 145  500 991  603 224 2,5 20,4
12. Fransa  526 473  451 744  549 742 2,3 21,7
13. ABD  361 274  442 267  465 061 1,9 5,2
14. İngiltere  486 935  375 238  394 974 1,6 5,3
15. Belçika  297 598  255 229  354 192 1,5 38,8
22. Türkiye  204 597  185 252  215 691 0,9 16,4

 

Kaynak: Trademap-Estonya verileri

 

Ek-5: Türkiye’nin Estonya’ya İhracatında Başlıca Ürünler (bin dolar)

 

Sıra GTİP ÜRÜNLER 2019 2020 2021 Pay

(%, 2021)

Değişim (%, 20202021)
TOPLAM İHRACAT (Diğerleriyle)  90 424  79 158  126 297 100,0 59,6
1. 8904 Römorkörler ve itici gemiler 0 0  17 049 13,5 0,0
2. 7306 Demir veya çelikten diğer ince ve kalın borular ve içi boş profiller  6 855  4 255  9 149 7,2 115,0
3. 7210 Demir veya alaşımsız çelikten yassı hadde mamulleri, genişlik ≥600 mm (kaplanmış)   67   105  8 743 6,9 8226,7
4. 5201 Pamuk (karde edilmemiş veya penyelenmemiş)  4 953  5 064  5 393 4,3 6,5
5. 8537 Elektrik kontrol, dağıtım tabloları, panolar, konsollar, kabinler, diğer mesnetler ve sayısal kontrol cihazları   577   281  4 560 3,6 1522,8
6. 7113 Mücevherci eşyası ve aksamı (kıymetli metallerden veya kıymetli metallerle kaplama metallerden)  2 052  2 376  3 174 2,5 33,6
7. 7322 Demir veya çelikten elektriksiz merkezi ısıtmaya mahsus radyatör, motorlu hava püskürtücüler, bunların aksam-parçası  1 586  1 821  2 838 2,2 55,8
8. 2523 Çimento   510   622  2 758 2,2 343,4
9. 8431 İş ve Maden Makinelerinin aksam ve parçaları   189   794  2 233 1,8 181,2
10. 2836 Karbonat; peroksikarbonat; amonyum karbomat içeren ticari amonyum karbonat   465  1 740  2 019 1,6 16,0
11. 6910 Seramik musluk taşları, lavobolar, küvetler, bideler, sıhhi tesisatta kullanılan eşya, vb.  2 039  1 565  1 836 1,5 17,3
12. 6204 Kadınlar ve kız çocuk için takım elbise, takım, ceket, blazer, elbise, etek, pantolon etek, vb.(yüzme kıyafetleri hariç)   887  1 157  1 363 1,1 17,8
13. 5407 Sentetik filament iplikten dokunmuş kumaşlar  2 108  2 125  1 321 1 -37,8
14. 8516 Elektrikli su ısıtıcıları, elektrotermik cihazlar, ortam ısıtıcıları, saç ve el kurutucuları, ütüler, rezistanlar  1 100   672  1 316 1 95,8
15. 8462 Metalleri dövme, çekiçleme, kalıpta dövme, kesme, taslak çıkartma, şatafatlama, karbürleri işlemeye mahsus takım tezgahları  1 101   511  1 250 1 144,6

 

Kaynak: Trademap-Türkiye verileri

 

 

Ek-6: Türkiye’nin Estonya’dan İthalatında Başlıca Ürünler (bin dolar)

 

Sıra GTİP ÜRÜNLER 2019 2020 2021 Pay (%, 2021) Değişim (%, 20202021)
TOPLAM İTHALAT (Diğerleriyle)  195 646  166 325  230 018 100,0 38,3
1. 7204 Dökme demirin, demirin veya çeliğin döküntü ve hurdaları veya bunların eritilmesi ile elde dilmiş külçeler  95 499  76 049  169 603 73,7 123,0
2. 8517 Telefon cihazları, ses, görüntü veya diğer bilgileri almaya veya vermeye mahsus diğer cihazlar  3 273  13 264  6 165 2,7 -53,5
3. 8504 Elektrik transformatörleri, statik konvertörler (örneğin; redresörler) ve endüktörler  2 148  2 098  5 730 2,5 173,1
4. 4412 Kontrplaklar, kaplamalı levhalar ve benzeri lamine edilmiş ağaçlar  1 287  3 763  5 297 2,3 40,8
5. 2703 Turb (turb döküntüleri dahil)  2 530  3 322  4 588 2 38,1
6. 4804 Birincil elyaf (kraft) kağıt ve kartonları (kuşe edilmemiş, sıvanmamış, rulo veya tabaka halinde)  1 028   412  3 498 1,5 749,0
7. 9027 Fiziksel-kimyasal analiz alet-cihazlar; akışkanlık, genleşme vb ölçü cihazlar; ısı-ışık-ses ölçme cihazları; mikrotomlar  5 353  10 679  3 496 1,5 -67,3
8. 0102 Canlı büyükbaş hayvanlar (at, eşek, katır ve bardolar hariç)  4 254  2 458  2 497 1,1 1,6
9. 2916 Doymamış asiklik ve siklik monokarboksilik asitler ve bunların türevleri  2 253  2 340  1 954 0,8 -16,5
10. 8708 Karayolu taşıtları için aksam ve parçalar   253   538  1 952 0,8 262,8
11. 3824 Dökümhane maçalarına veya kalıplarına mahsus müstahzar bağlayıcılar, kimya ve bağlı sanayide kull. diğer kimyasal ür.   28  1 026  1 606 0,7 56,5
12. 8538 Esas itibariyle 85.35, 85.36 veya 85.37 pozisyonlarında yer alan cihazlarda kullanılmaya uygun aksam ve parçalar   193   444  1 477 0,6 232,7
13. 7326 Demir veya çelikten eşya  2 527  2 755  1 165 0,5 -57,7
14. 3812 Vulkanizasyon çabuklaştırıcı, kauçuk/plastik için plastifiyan bileşikler, oksidasyonu önleyici veya dayanıklılaştırıcı   621   631  1 096 0,5 73,7
15. 8537 Elektrik kontrol, dağıtım tabloları, panolar, konsollar, kabinler, diğer mesnetler ve sayısal kontrol cihazları   577   704  1 060 0,5 50,6

 

Kaynak: Trademap-Türkiye verileri